นับเป็นเวลาเกือบ 20 ปี เต็มแล้วนับตั้งแต่สหรัฐอเมริกาและชาติพันธิมิตรเริ่มทำสงครามต่อสู้กับกลุ่มตาลิบันในประเทศอัฟกานิสถาน เพื่อสร้างรัฐประชาธิปไตยขึ้นมา แต่สงครามครั้งนี้ไม่ได้ง่ายอย่างที่คิด เพราะมันทั้งยืดเยื้อและกินเวลายาวนาน จนเรียกได้ว่าเป็นหล่มสงครามที่สหรัฐฯและพันธมิตรแทบจะถอนตัวกันไม่ขึ้น
สูญเสียเงินงบประมาณและกำลังทางการทหารไปจำนวนมากในดินแดนอันไกลโพ้นแห่งนี้ แต่หลายปีมานี้นโยบายของสหรัฐอเมริกาต่อกลุ่มตาลิบันมีความเปลี่ยนแปลงมากยิ่งขึ้น โดยมุ่งเน้นการเจรจาเพื่อแสวงหาแนวทางตรงกลางเพื่อสันติภาพและความปรองดองระหว่างรัฐบาลอัฟกานิสถานที่สหรัฐอเมริกาและทหารพันธมิตรคอยให้ความช่วยอยู่กับกลุ่มตาลิบัน สามารถอยู่ร่วมกันได้
ทิศทางความเคลื่อนไหวดังกล่าวนำมาซึ่งการทำข้อตกลงเพื่อถอดทหารต่างชาติออกจากอัฟกานิสถานตั้งแต่ช่วงทศวรรษ 2010 กระทั่งในปี 2020 กลุ่มตาลิบันได้บรรลุข้อตกลงกับสหรัฐอเมริกาเกี่ยวกับสันติภาพในอัฟกานิสถาน และการถอนทหารของสหรัฐฯออกจากประเทศนี้
ซึ่งในปี 2021 นี้ ซึ่งเป็นการครบรอบ 20 ความขัดแย้งในอัฟกานิสถาน สหรัฐฯ มีกำหนดต้องถอนทหารออกจากประเทศแห่งนี้เพื่อให้เกิดกระบวนสร้างความปรองดองและสันติภาพภายในประเทศซึ่งจะเป็นการพูดคุยระหว่างรัฐบาลอัฟกานิสถานในปัจจุบันกับกลุ่มตาลิบัน ซึ่งมีหลากหลายประเด็นที่จะต้องติดตามกันต่อไปว่าข้อตกลงจะออกมาเป็นอย่างไร
แต่ก่อนจะถึงจุดนั้นเรามาดูภาพรวมกันว่าในรอบ 20 ปี ที่ผ่านมา เกิดอะไรขึ้นกับประเทศนี้กันบ้าง และอะไรทำให้อัฟกานิสถานกลายเป็นหล่มสงครามสำหรับทั้งสหภาพโซเวียตในยุคสงครามเย็น และสหรัฐอเมริกาในยุคศตวรรษที่ 21