รัฐบาลใหม่อัฟกานิสถาน : คำถามต่อสันติภาพและความปรองดอง?

เมื่อวันอังคารที่ 7 กันยายน ที่ผ่านมาโฆษกกลุ่มตาลีบัน นายซาบีฮุลละห์ มูจาฮิดได้จัดแถลงกล่าวเกี่ยวกับการจัดตั้งรัฐบาลชุดใหม่ของอัฟกานิสถาน

โดยรัฐบาลชุดนี้จะทำหน้าที่เป็นรัฐบาลรักษาการไปจนกว่าจะมีการจัดตั้งรัฐบาลชุดใหม่อย่างเป็นทางการภายใต้การพูดคุยร่วมกันของกลุ่มการเมืองและชาติพันธ์ต่าง ๆ ภายในประเทศ

ทั้งนี้ผู้นำสูงสุดของรัฐบาลชุดนี้คือ Hibatullah Akhundzada ซึ่งเป็นผู้นำทางจิตวิญญาณของกลุ่มตาลีบันที่นับตั้งแต่กลุ่มตาลีบันยึดกรุงคาบูลได้ก็ยังไม่ปรากฏตัวต่อสาธารณะ ทำให้เกิดคำถามว่าเขายังมีชีวิตอยู่หรือไม่

อย่างไรก็ตามในทางการบริหารนั้นตำแหน่งผู้นำรัฐบาลรักษาการอยู่ในมือของ Mohammad Hasan Akhund ซึ่งได้ชื่อว่าเป็นคนใกล้ชิดสูงสุดของผู้นำสูงสุด

ในขณะที่การทำงานของผู้นำรัฐบาลชุดใหม่นี้ถูกจับตาว่าจะอยู่ในมือของรองทั้ง 2 คนมากกว่านั่นคือ Abdul Ghani Baradar และ Abdul Salam Hanafi เพราะทั้ง 2 คนมีบทบาทอย่างต่อเนื่องนับตั้งแต่อัฟกานิสถานอยู่ภายใต้ตาลีบัน

นอกจากนี้ยังมีการประกาศรายชื่อของรัฐมนตรีรักษาการตำแหน่งต่าง ๆ อีกหลายตำแหน่ง โดยเป็นที่น่าสังเกตมากว่ารัฐบาลรักษาการชุดนี้ ตำแหน่งเกือบทั้งหมดเป็นคนของกลุ่มตาลีบันทั้งสิ้น และส่วนใหญ่เป็นชาติพันธุ์ปัชตุนอีกด้วย

สิ่งเหล่านี้ทำให้เกิดคำถามขึ้นมามากมายโดยเฉพาะประเด็นปัญหาเรื่องความหลากหลายของคณะรัฐมนตรีที่นานาชาติคาดหวังจะเห็นรัฐบาลชุดใหม่ของอัฟกานิสถานเป็นภาพสะท้อนความหลากหลายทางการเมืองและชาติพันธุ์

และก่อนหน้านี้กลุ่มตาลีบันเองก็เคยให้คำมั่นว่ารัฐบาลชุดใหม่นั้น จะเป็นการทำงานร่วมกันระหว่างกลุ่มการเมือง และชาติพันธ์ต่าง ๆ ในประเทศ รวมถึงการให้สิทธิผู้หญิงเข้าร่วมรัฐบาลด้วย

อย่างไรก็ตามรายชื่อที่ถูกประกาศมานั้นกลับไม่เป็นไปอย่างที่หลายฝ่ายคาดหวัง ยิ่งไปกว่านั้นยังไม่ปรากฏสตรีในคณะรัฐมนตรีชุดนี้อีกด้วย

การกระทำเช่นนี้ของตาลีบันนำมาซึ่งคำถามและข้อกังขาของนานาชาติเกี่ยวกับคำมั่นสัญญาที่กลุ่มเคยให้ไว้ก่อนหน้านี้ ที่สำคัญกว่านั้นคือตาลีบันอาจต้องเผชิญกับแรงกดดันทางการเมืองที่จะเพิ่มขึ้นตามมาด้วย

แม้ว่าตาลีบันจะพึ่งได้รับชัยชนะในการยึดคืนจังหวัดปัญจ์ชีร์ แหล่งกบดานสุดท้ายของกลุ่มต่อต้าน แต่รัฐบาลชุดใหม่ที่ผูกขาดอำนาจอยู่ในมือตาลีบันเท่านั้นอาจนำมาซึ่งความไม่พอใจของกลุ่มต่าง ๆ ได้

ฉะนั้นสิ่งเหล่านี้หากมีการบริหารจัดการที่ไม่มีประสิทธิภาพ สันติภาพที่ตาลีบันและคนอัฟกานิสถานคาดหวังอาจไม่เกิดขึ้น และนั่นอาจนำไปสู่สงครามกลางเมืองรอบใหม่ระหว่างตาลีบันกับกลุ่มอื่น ๆ ก็เป็นได้