ทักษิณคิด ประยุทธ์ทำ? : สานต่อหวยบนดินจากทักษิณถึงประยุทธ์

หวยบนดิน ทักษิณคิด ประยุทธ์ทำต่อ

เมื่อวันที่ 7 มิถุนายน 2565 นายชาญกฤช เดชวิทักษ์ ผู้ช่วยรัฐมนตรีประจำสำนักนายกรัฐมนตรี ในฐานะประธานคณะอนุกรรมการศึกษาแนวทางและมาตรการในการแก้ไขปัญหาการขายสลากเกินราคาที่ เปิดเผยว่า มาตรการแก้ไขปัญหาในระยะกลางถึงระยะยาว ภายในปีนี้ จะมีการออกผลิตภัณฑ์ใหม่ขึ้นมาจำหน่าย ในรูปแบบสลากกินแบ่งรัฐบาล 6 หลัก ซึ่งจะคล้ายกันกับสลากปัจจุบัน และสลากตัวเลข 3 หลัก ซึ่งจะคล้ายกับหวยใต้ดิน 2 ตัว 3 ตัว

หากเทียบดูในสมัยรัฐบาลทักษิณ ชินวัตร ก็มีความคิดและทำหวยบนดินในทำนองดังกล่าว โดยมติคณะรัฐมนตรี (ครม.) วันที่ 8 กรกฎาคม 2546 ในการขายสลากรูปแบบสลากพิเศษ แบบเลขท้าย 3 ตัว และ 2 ตัว โดยแบ่งเป็นสลากชนิดราคา 20 บาท พิมพ์ด้วย สีเขียว, สลากชนิดราคา 50 บาท พิมพ์ด้วย สีฟ้า และ สลากชนิดราคา 100 บาท พิมพ์ด้วย สีแดง

โดยมีจุดประสงค์เพื่อนำหวยใต้ดินซึ่งผิดกฎหมาย มาผ่านกระบวนการทางกฎหมายและปรับปรุงให้เป็นของรัฐบาล รวมถึงการกวาดล้างเจ้ามือหวยใต้ดิน และนำรายได้ไปสร้างประโยชน์แก่ประเทศชาติ โครงการสำคัญที่นำรายได้จากหวยบนดินไปใช้ คือ โครงการหนึ่งอำเภอหนึ่งทุน (ODOS)

แม้ภายหลังการรัฐประหารปี 2549 รัฐบาลพลเอกสุรยุทธ์ จุลานนท์ ได้มีการสั่งยกเลิกนโยบายหวยบนดินลง และในวันที่ 30 กันยายน พ.ศ. 2552 ศาลฎีกาแผนกคดีอาญาของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมืองได้พิพากษาว่า การออกหวยบนดินไม่ชอบด้วยกฎหมาย อันเป็นการฝ่าฝืนพระราชบัญญัติเงินคงคลัง พ.ศ. 2491 มาตรา 4 และมาตรา 13 ให้ดำเนินคดีตามพระราชบัญญัติสำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาล พ.ศ. 2517 มาตรา 23 และมาตรา 27 แก่คณะรัฐมนตรีชุดดังกล่าว และคณะกรรมการสลากฯ ในสมัยนั้น รวม 47 คน

นอกจากนี้ในปี 2562 ศาลฎีกาแผนกคดีอาญาของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมืองเงินยังได้ตัดสินจำคุกนายทักษิณ ชินวัตร เป็นเวลา 2 ปี ไม่รอลงอาญา ตามมาตรา 157 ประกอบ มาตรา 83 ประมวลกฎหมายอาญาจากการพิจารณาว่า แม้มีการทักท้วงการออกสลากดังกล่าว แต่ในฐานะนายกฯ มิได้ยับยั้งและเร่งรัดดำเนินการ และยังพิจารณาว่ารายได้กว่า 80% ที่สมทบเข้ากองทุนจ่ายเงินรางวัล และส่วนหนึ่งต้องนำกลับคืนสู่สังคมนั้น มีการใช้เงินผิดวัตถุประสงค์ของสำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาล

ทั้งนี้ หวยบนดิน เงินรางวัลมาจากรายได้จากการจำหน่ายหักค่าใช้จ่ายในการดำเนินการ 20% ซึ่งจัดสรรเป็น ค่าตอบแทนผู้จำหน่าย (12%) ค่าใช้จ่ายในการจัดการของสำนักงานสลาก (4.5%) สำนักงานตำรวจแห่งชาติ (2%) การสื่อสารแห่งประเทศไทย (1%) และภาษีการพนัน (0.5%) รายได้ส่วนที่เหลือหลังหักค่าใช้จ่ายในการดำเนินการจะถูกนำเข้ากองทุนเงินรางวัล ซึ่งการอนุมัติใช้จ่ายเงินไม่ต้องผ่านการตรวจสอบและเห็นชอบจากวุฒิสภา

เหตุดังกล่าวทำให้เป็นที่มาของคำพิพากษาศาลว่า การออกสลากโดยไม่ได้ผลักดันให้มีการแก้ไขกฎหมายก่อน แสดงว่ามีความพยายามไม่ให้เงินจากการขายสลากดังกล่าวถูกจัดสรรเข้าเป็นรายได้แผ่นดิน อันจะส่งผลให้การใช้จ่ายเงินต้องเป็นไปตามช่องทางปกติตามวิธีการงบประมาณ

ปัจจุบัน แนวคิดการนำหวยบนดิน ถูกนำขึ้นมาอีกครั้ง โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อการแก้ไขปัญหาสลากเกินราคา ปัญหาหวยเถื่อน โดยถือเป็นมาตรการการแก้ปัญหาระยะยาวหลังจากมีการเปิดแพลตฟอร์มการซื้อหวยดิจิทัล 80 บาท ผ่านแอป “เป๋าตัง” และได้รับการตอบรับจากประชาชนผู้ซื้อเป็นจำนวนมาก

และหวยบนดินถือเป็นช่องทางหนึ่งในการแก้ไขปัญหาแต่ทั้งนี้การพิจารณาเพื่อนำกลับมาอีกครั้ง อาจต้องได้รับการแก้กฎหมายอย่าง พ.ร.บ.สำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาล หรือกฎหมายที่เกี่ยวข้องเสียก่อนจึงจะดำเนินการ มิเช่นนั้นเหตุการณ์จะซ้ำรอยเหมือนในปี 2546

#NewsXtra #หวยบนดิน #สลากกินแบ่งรัฐบาล

ที่มา

– เดลินิวส์ (2565), “‘วิษณุ’ ชี้ช่องฟื้นหวยบนดินแก้ ก.ม.สลากกินแบ่งรัฐบาล”,https://www.dailynews.co.th/news/1127876/

– ประชาไท (2562),หวยบนดินแบบประยุทธ์ต่างกับแบบทักษิณตรงไหน, https://prachatai.com/journal/2019/06/83155

– ศูนย์ศึกษาปัญหาการพนัน (2558), “หวย กว่าจะมีวันนี้ (และก่อนจะถึงวันนั้น)” ,http://www.gamblingstudy-th.org/issues_topic_1/111/2/1/